Ciśnienie tętnicze to jeden z najważniejszych wskaźników zdrowia układu krążenia. Jego regularna kontrola pozwala wykryć nieprawidłowości na wczesnym etapie, zanim pojawią się poważniejsze problemy zdrowotne, takie jak zawał serca czy udar mózgu. Jednak aby prawidłowo zinterpretować wyniki pomiarów, trzeba znać aktualne normy ciśnienia – a te różnią się w zależności od wieku i stanu zdrowia pacjenta.
Normy ciśnienia krwi – co mówią najnowsze wytyczne?
Według najnowszych zaleceń Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz ekspertów normy docelowe ciśnienia krwi są jasno określone dla poszczególnych grup wiekowych:
- Osoby do 69. roku życia z nadciśnieniem: Ciśnienie skurczowe powinno wynosić od 120 do 129 mmHg, a rozkurczowe – poniżej 80 mmHg.
- Osoby w wieku 70 lat i więcej: Zalecane ciśnienie skurczowe to 130–139 mmHg (czyli poniżej 140 mmHg), natomiast rozkurczowe – poniżej 80 mmHg.
- Osoby bez rozpoznanego nadciśnienia (niezależnie od wieku): Wartości docelowe to mniej niż 130/80 mmHg.
- Osoby powyżej 80 lat: U tych pacjentów ciśnienie powinno być niższe niż 140/90 mmHg.
Pomiar ciśnienia w domu – na co zwrócić uwagę?
Normy ciśnienia odnoszą się przede wszystkim do pomiarów wykonywanych w gabinecie lekarskim, jednak coraz więcej osób korzysta z ciśnieniomierzy w domu. Warto pamiętać, że domowe pomiary mogą różnić się od tych uzyskanych w przychodni – na przykład ze względu na tzw. „efekt białego fartucha”, czyli podwyższone ciśnienie spowodowane stresem podczas wizyty u lekarza.
Aby uzyskać wiarygodny wynik, należy przestrzegać kilku zasad:
- Pomiar wykonuj w pozycji siedzącej, po minimum 5 minutach odpoczynku
- Ramię, na którym mierzysz ciśnienie, powinno być wygodnie podparte.
- Mierz ciśnienie co najmniej dwa razy, w odstępie 2–3 minut.
- Unikaj pomiarów w sytuacjach stresowych lub gdy odczuwasz ból – wyniki mogą być wtedy niemiarodajne.
Jak często mierzyć ciśnienie?
Częstotliwość pomiarów zależy od Twojego aktualnego stanu zdrowia i ostatnich wyników. Jeśli Twoje ciśnienie jest prawidłowe, kolejny pomiar możesz wykonać nawet za pięć lat. Jednak osoby z chorobami serca, cukrzycą, niewydolnością nerek czy arytmią powinny kontrolować ciśnienie podczas każdej wizyty u lekarza, a także regularnie w domu.
Powyższe normy dotyczą osób zdrowych. Jeśli masz zdiagnozowane choroby przewlekłe – takie jak choroba wieńcowa, niewydolność serca, arytmia, cukrzyca lub niewydolność nerek – ryzyko nadciśnienia jest wyższe. W takich przypadkach pomiary ciśnienia powinny być wykonywane częściej, najlepiej podczas każdej wizyty lekarskiej i regularnie w warunkach domowych.
Autor: Katarzyna Pajączek