Czy młodzież żyje w czasach, w których kultura obrazkowa wypiera kulturę pisma?
Od dawna mówi się o tym, że kulturą rządzą obrazki – zamiast książek chętniej wybierane są filmy i seriale. Wiele osób spędza też mnóstwo czasu na przeglądaniu w mediach społecznościowych memów i krótkich filmików. A przecież czytanie lepiej rozwija zdolności poznawcze i krytyczne myślenie, poprawia też pamięć i zwiększa słownictwo. Czy książki dla nastolatków mają jeszcze moc, dzięki której młodzi ludzie budują swoją tożsamość?
Może się wydawać, że w dzisiejszych czasach młodzież siłą rzeczy uważa czytanie za przeżytek, jednak to właśnie w dużej mierze platformy społecznościowe, takie jak np. TikTok, zachęcają młode osoby do czytania. Promocja czytelnictwa w mediach społecznościowych ma się naprawdę dobrze, choć jednocześnie social media są zagrożeniem, jeśli nie korzysta się z nich w rozsądny sposób.
Young Adult czy klasyka literatury?
Na początek warto wyjaśnić, że bardzo popularna obecnie literatura Young Adult obejmuje różne odmiany powieści. Powieści fantastyczne, przygodowe, detektywistyczne, obyczajowe czy romanse dla młodzieży różnią się od powieści dla dorosłych przede wszystkim tym, że ich główni bohaterowie są nastolatkami i dopiero wkraczają w dorosłość. Literatura Young Adult jest pisana przystępnym językiem, co również ma duże znaczenie!
Młodzież chętnie sięga po YA, ponieważ identyfikuje się z młodymi bohaterami i bohaterkami zmagającymi się z problemami typowymi dla wieku dorastania. Pierwsza miłość, trudne relacje rodzinne, nowa szkoła, poszukiwanie własnej tożsamości to tematy, które najczęściej pojawiają się w literaturze Young Adult. I choć nastolatki czytają także literaturę dla dorosłych, to jednak często bliższe są im właśnie książki opowiadające o życiu nastolatków. Trzeba przy tym zaznaczyć, że spora część młodzieży interesuje się klasyką literatury, dzięki której można bardzo poszerzyć swoje horyzonty myślowe i zdobyć wiedzę np. z zakresu historii, psychologii i filozofii.
W jaki sposób literatura kształtuje młodzież trzeciej dekadzie XXI wieku?
Literatura może rozwijać wyobraźnię młodzieży, a także uczyć ją tego, jak radzić sobie z różnymi wyzwaniami, odkryć własny potencjał i wykorzystać go, najlepiej jak się da. Świetnym przykładem jest tu powieść fantasy Johna R.R. Tolkiena „Hobbit, czyli tam i z powrotem”.
Literatura fantasy ma mnóstwo fanów i fanek – choć uniwersa, w których żyją jej bohaterowie, są pełne magii i niezwykłych wydarzeń, to jednak pojawiają się tam wątki miłosne, opowieści o przyjaźni i zmaganiu się z przeciwnościami, których doświadcza się także w zwyczajnym świecie. Z drugiej strony nastolatki chętnie sięgają także po powieści bez wątków fantastycznych. Dzięki nim niekoniecznie można oderwać się od codzienności, jednak to właśnie one sprawiają, że łatwiej jest zrozumieć siebie i świat, w którym funkcjonuje się każdego dnia.
Współczesny nastolatek może wybierać wśród ogromnej ilości książek, które warto przeczytać z różnych powodów. Odpowiednia literatura będzie dla niego jak drogowskaz – dzięki niej lepiej zrozumie siebie i trafniej obierze kierunek w dorosłym życiu!
Autor: Sabina Obajtek