Zmierzch paliw kopalnych
Pod koniec I kwartału 2024 roku Parlament Europejski przegłosował dyrektywę o charakterystyce energetycznej budynków, zgodnie z którą:
- Od 2025 roku nie będzie dotowany zakup kotłów na gaz stanowiących jedyne źródło ciepła w domu (zmiana dotyczy m.in. programów „Czyste Powietrze” oraz programów samorządowych wspierających tzw. wymianę „kopciuchów”).
- Od 2030 roku (a w przypadku obiektów rządowych – od roku 2028) nowe budynki mają być zeroemisyjne.
- Od 2030 roku pieców gazowych nie będzie można montować w nowych budynkach mieszkalnych jako jedyne źródło ciepła. Będą one mogły być instalowane w instalacji hybrydowej np. z połączeniu z instalacją solarną, fotowoltaiczną czy pompą ciepła.
- Od 2050 roku wszystkie budynki będą musiały być niskoemisyjne.
Kotły gazowe, które będą zasilane w przyszłości gazami odnawialnymi (np. biometanem czy wodorem) lub mieszanką gazu z udziałem gazów odnawialnych nie będą podlegać ograniczeniom także po 2030 roku.
Czy pellet będzie zakazany?
Jeszcze niedawno zakazami objęte miały być także kotły na pellet. PE ostatecznie wycofał się z tej decyzji, ponieważ uznano, że pellet należy zaliczyć do źródeł ekologicznych; tzw. biomasy powstałej w wyniku sprasowania pod wysokim ciśnieniem rozdrobnionego drewna, trocin, słomy lub pędów wierzby energetycznej. Decyzja wywołała poruszenie wśród ekologów, a inwestorzy odetchnęli po niej z ulgą.
A zatem: czym ogrzewać dom?
Aby odpowiedzieć na powyższe pytanie, porównajmy koszty ogrzewania domu różnymi źródłami ciepła, zarówno tradycyjnymi, jak i odnawialnymi. Obliczenia przeprowadzono dla modelowego domu o następujących parametrach:
- Powierzchnia grzewcza budynku: 180 m2
- Standard wykonania: 60 kWh / m2 / rok
- Liczba mieszkańców: 5
- Zużycie c.w.u.: 50 l / os. / doba
- Temperatura c.w.u.: 45 °C
- Lokalizacja: Warszawa (III strefa klimatyczna)
- Całkowite zapotrzebowanie budynku na energię cieplną (ogrzanie pomieszczeń + przygotowanie c.w.u.): 14 068 kWh
- Taryfa energetyczna: G11
Roczne koszty ogrzewania takiego obiektu wybranymi źródłami ciepła (według cen obowiązujących w kwietniu 2024 r.) przedstawiają się następująco:
- Gaz ziemny (E), kocioł kondensacyjny (ƞ = 92%) – 6 042 zł
- Gaz płynny (P), kocioł kondensacyjny (ƞ = 92%) – 6 350 zł
- Olej opałowy, kocioł kondensacyjny (ƞ = 90%) – 7 846 zł
- Pellet (biomasa), efektywność kotła: 89% - 5 129 zł
- Pompa ciepła solanka/woda (gruntowa, SCOP na COP = 4,8) – 4 246 zł
- Pompa ciepła powietrze/woda (powietrzna, SCOP na COP = 3,8) – 5 025 zł
- Węgiel (granulat 70%) – 4 285 zł
- Drewno (zgazowanie 80%) – 4 628 zł
Najbardziej opłacalnym rozwiązaniem okazuje się ogrzewanie domu pompą ciepła. Choć podobne roczne koszty generują węgiel i drewno, to w krajach UE paliwa te są obecnie wycofywane. Nie warto na nie stawiać w dłuższej perspektywie. Stosunkowo atrakcyjnym surowcem grzewczym okazuje się pellet. Najdroższy w zestawieniu jest olej opałowy, droższy o 84,75% od pompy gruntowej, o 56,16% od pompy powietrznej. Zaraz po nim uplasowały się gaz płynny (o 49,54% droższy od pompy gruntowej i o 26,38% od pompy powietrznej) i gaz ziemny (droższy o 42,32% od pompy gruntowej i o 20,24% od pompy powietrznej).
Podsumowanie
Najbardziej opłacalnymi i przyszłościowymi rozwiązaniami do ogrzewania domu okazują się pompy ciepła. Urządzenia te sprawdzą się zarówno w przypadku budynków nowych, jak i modernizowanych. Dodatkowe oszczędności na rachunkach oraz zwrot inwestycji może przynieść integracja technologii z panelami fotowoltaicznymi, stworzenie hybrydowej instalacji grzewczej np. z kotłem gazowym, a także skorzystanie z dofinansowania na przedsięwzięcia termomodernizacyjne, np. programu „Czyste Powietrze” czy wsparcia oferowanego przez samorządy. Ekonomiczna efektywność, niskie koszty eksploatacji oraz zgodność z przyszłymi regulacjami czynią te urządzenia atrakcyjnym wyborem dla osób poszukujących efektywnych i ekologicznych rozwiązań realizujących ogrzewanie domów.
Pamiętajmy, że na ostateczne koszty ogrzewania domu pompą ciepła wpływają nie tylko parametry techniczne urządzenia, ale przede wszystkim jego odpowiedni dobór do warunków i zapotrzebowania budynku na ciepło. Analizy i prace związane z zakupem oraz montażem urządzenia warto powierzyć specjalistom, sięgając po produkty renomowanych marek, takich jak np. Viessmann.
Atrakcyjnym surowcem okazuje się także biomasa. Cena ogrzewania domu pelletem jest niższa niż przy użyciu gazów kopalnych czy oleju opałowego, jednak wciąż przewyższa koszty generowane przez pompę ciepła.
