Czym jest kwas foliowy i dlaczego jest tak ważny?

Kwas foliowy, znany również jako witamina B9, jest składnikiem, który odgrywa kluczową rolę w wielu procesach zachodzących w organizmie. Jest niezbędny do produkcji i naprawy DNA, syntezy białek, a także w tworzeniu czerwonych krwinek. Jest szczególnie ważny dla kobiet w ciąży, ponieważ wspomaga prawidłowy rozwój układu nerwowego płodu. 

Niedobór kwasu foliowego: objawy

Niedobór kwasu foliowego w diecie może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych. Jednym z najbardziej znanych jest anemia megaloblastyczna, charakteryzująca się obecnością nieregularnie dużych czerwonych krwinek, co skutkuje zmniejszoną zdolnością krwi do przenoszenia tlenu. Kobiety w ciąży z niedoborem kwasu foliowego są również narażone na ryzyko urodzenia dzieci z wadami cewy nerwowej, takimi jak rozszczep kręgosłupa. Ponadto, niedobór ten może przyczyniać się do zwiększenia ryzyka chorób serca, udaru mózgu oraz problemów z pamięcią i koncentracją.

Nadmiar kwasu foliowego: skutki uboczne

Nadmiar kwasu foliowego również może prowadzić do problemów. O ile trudno jest przedawkować foliany naturalnie występujące w żywności, to w przypadku dużych dawek syntetycznego kwasu foliowego (zwłaszcza powyżej zalecanych norm) mogą pojawić się negatywne konsekwencje.

Zbyt duża suplementacja kwasem foliowym może maskować objawy niedoboru witaminy B12, co utrudnia diagnozę i leczenie. Istnieją również badania sugerujące, że zbyt wysokie dawki kwasu foliowego mogą zwiększać ryzyko niektórych typów raka, choć dane na ten temat są jeszcze niejednoznaczne. Wysokie dawki kwasu foliowego mogą czasami prowadzić też do zaburzeń snu, drażliwości lub problemów z koncentracją.

Jak zapewnić odpowiedni poziom kwasu foliowego?

Aby zapewnić odpowiedni poziom kwasu foliowego w diecie, warto sięgać po produkty bogate w tę witaminę. To m.in.:

• zielone warzywa liściaste (np. szpinak, jarmuż),
• brokuły,
• szparagi,
• rośliny strączkowe (np. fasola, soczewica),
• owoce cytrusowe (np. pomarańcze),
• orzechy i nasiona,
• wzbogacane produkty zbożowe (np. niektóre rodzaje chleba czy płatków śniadaniowych).

W przypadku kobiet planujących ciążę oraz w ciąży zalecana jest suplementacja kwasem foliowym w dawkach zaleconych przez lekarza.